مـجله خبـری
تاثیرات اشعه ماوراء بنفش بر بینایی
بهمن
حدود ۸۰٪ اطلاعات محیط از طریق چشم به مغز می رسد. بنابراین محافظت از بینایی حیاتی است. اشعه ماوراءبنفش (UV) بخشی نامرئی از طیف الکترومغناطیس بین نور مرئی و اشعه ایکس است و در سه باند اصلی تعریف می شود: UVA، UVB و UVC. منبع اصلی آن خورشید است و قرارگیری بی محافظ در برابر آن می تواند به ساختارهای مختلف چشم آسیب بزند.
📌 هنگام خرید عینک آفتابی یا عینک طبی حتماً به برچسب UV400 (فیلتر کامل تا ۴۰۰ نانومتر) توجه کنید. رنگ عدسی به تنهایی معیار محافظت نیست.
کدام ساعت ها و زاویه ها خطرناک ترند؟
مطالعات نشان می دهد شدت آسیب UV برای چشم ها در حدود ساعت ۹ صبح و بین ۱۳ تا ۱۴ به دلیل زاویه ی تابش و بازتاب ها بیشتر است. نور مایل می تواند سایه ای محافظ ایجاد کند، اما تابش مستقیم و بدون سایه تهدید جدی تری دارد. علاوه بر تابش روبه رو، نورهای جانبی نیز از کناره ها به چشم می رسند. بنابراین استفاده از فریم های دورپیچ (Wraparound) و کلاه لبه دار توصیه می شود.
اشعه UV چه آسیبی می زند؟
آسیب هایی که اشعه مضر uv میتواند به چشم وارد کند عبارتند از:
- فتوکراتیت/آفتاب سوختگی قرنیه: درد، اشک ریزش، حساسیت به نور
- کاتاراکت (آب مروارید): کدرشدن عدسی در طول زمان
- دژنراسیون ماکولا: افت دید مرکزی در سالمندی
- پتریژیوم و التهاب ملتحمه: رشد بافتی در سفیدی چشم، قرمزی و سوزش
- خشکی و خستگی چشم: تشدید با بازتاب از سطوحی مثل آب و برف
⚠️ عینک آفتابی بی کیفیت با تیره کردن محیط باعث گشادشدن مردمک و ورود UV بیشتر می شود. نتیجه: آسیب شدیدتر از نبودِ عینک!
انتخاب صحیح بر اساس «دسته انتقال نور»
این استاندارد، میزان عبور نور مرئی از عدسی را به پنج رده تقسیم می کند. عدد بیشتر ⇒ عبور کمتر ⇒ عدسی تیره تر.
| دسته | عبور نور | کاربرد توصیه شده |
|---|---|---|
| ۰ | ۸۰%-۱۰۰% | تقریباً شفاف. ضد UV نیست. فقط باد/گردوغبار |
| ۱ | ۴۳%-۷۹% | نور کم/ابری/فضای بسته |
| ۲ | ۱۸%-۴۲% | استفاده روزمره. آفتاب نسبتاً روشن |
| ۳ | ۸%-۱۷% | نور شدید (ساحل/کوهستان). بهترین برای تابستان و فضای باز |
| ۴ | ۳%-۷% | آفتاب کورکننده (برف/دریا/ارتفاعات). غیرمجاز برای رانندگی |
ℹ️ بهترین راه اطمینان از حفاظت واقعی، اندازه گیری با فتومتر در فروشگاه اپتیک است تا درصد جذب UV و عبور نور دقیق مشخص شود.
نکات طلایی خرید و استفاده
- به دنبال UV400 و برچسب دسته ی انتقال نور متناسب با کاربری باشید.
- برای رانندگی طولانی مدت، عدسی های خاکستری یا قهوه ای (دسته ۲ یا ۳) انتخاب امنی هستند.
- در برف/دریا یا اسکی، از دسته ۳ یا ۴ به همراه فریم دورپیچ استفاده کنید.
- برای کودکان، فریم سبک، نشکن و UV400 الزامی است.
- رنگ عدسی را برای راحتی و کنتراست انتخاب کنید، نه برای UV (رنگ، محافظ UV را تعیین نمی کند).
تفاوت «عینک اورجینال» با نمونه های تقلبی
- گارانتی، استاندارد و برچسب گذاری دقیق دارند (UV400، دسته انتقال نور).
- کیفیت پوشش ها (ضدخش، ضدبازتاب، آنتی ریفلکس) و مواد عدسی بهتر است.
- در نمونه های تقلبی، ادعاهای «جذب UV» معمولاً غیرقابل اعتنا بوده و می تواند گمراه کننده باشد.
جمع بندی
برای محافظت عملی در برابر UV: UV400 + دسته انتقال نور مناسب + فریم دورپیچ + کلاه لبه دار. هنگام خرید، اندازه گیری با فتومتر و انتخاب رنگ عدسی متناسب با کاربری را جدی بگیرید.